Bundel ervaringen van huiselijk geweld helpt hulpverleners en slachtoffers

Angèle Verkaaik en Kim van den Berg stelden ‘Durf te weten’ samen in 2020, bij het vijfjarig jubileum van de Werkgroep ‘Geweld in gezinnen’ van kennisplatform Utrecht Sociaal (kUS). Hierin werken Veilig Thuis, Stichting Buurtteamorganisatie Sociaal Utrecht, de GGDrU en Hogeschool Utrecht samen om het thema huiselijk geweld op de kaart te zetten - en te houden. Van den Berg: “We kregen hele goede reacties op dat boek. Veel professionals zeiden nieuwsgierig te zijn naar de andere kant van het verhaal; het verhaal van de slachtoffers. Wij hadden die professionele nieuwsgierigheid zelf ook. Toen zijn we aan dit nieuwe boek gaan werken: ‘Durf te spreken’.”

Verkaaik: “Voor hulpverleners maar ook voor de directe omgeving van een slachtoffer is het heel belangrijk te weten wat ze kunnen doen. Wat heeft mensen uiteindelijk het meest geholpen? Dat kan je leren van deze verhalen. Veel mensen hebben koudwatervrees als ze merken dat iemand slachtoffer is van huiselijk geweld, ze durven niet te handelen. Deze verhalen laten zien dat ook kleine, onverwachte dingen een grote rol kunnen spelen. Het is altijd beter iets te doen.”

“We hadden verwacht dat het moeilijk zou worden om mensen bereid te vinden hun verhaal te delen, maar dat viel mee”, vertelt Verkaaik. “Veel mensen wilden hun ervaringen juist graag delen, om anderen te helpen maar ook om zelf gehoord te worden. Erkenning van je verhaal en van jou als persoon is heel belangrijk voor de verdere verwerking en voor je gevoel van eigenwaarde. Het waren hele intensieve, mooie gesprekken. Eén van de mensen die ik sprak, gaf aan dat het wat hem betreft hiermee is afgerond. Hij kan dit hoofdstuk uit zijn leven nu afsluiten. Dat vond ik heel ontroerend.”

Van den Berg: “We hebben de verhalen zo eerlijk en open mogelijk verteld. Soms lees je dat de hulpverlening maar langzaam op gang kwam of dat mensen niet meteen de juiste hulp kregen. We hopen dat professionals daar lering uit trekken. Het zijn allemaal verhalen van mensen die uiteindelijk uit hun situatie zijn gekomen, in die zin is het boek ook hoopvol - voor slachtoffers én hulpverleners. De professionele hulp is overigens niet voor iedereen de belangrijkste hulp geweest. Ook dat vinden we een waardevol inzicht, zeker voor mensen uit de direct omgeving van een slachtoffer: Er is méér dat huiselijk geweld kan laten stoppen.”

Het boek werd gepresenteerd op de 7e conferentie van de regiegroep Geweld in gezinnen. De eerste exemplaren werden uitgereikt aan Jurgen Damen, een van de verhalenvertellers, en aan Ted Kloosterboer, directeur van Stichting Praat en schrijver van het voorwoord. In dat voorwoord stelt zij: “Iedereen die te maken heeft of heeft gehad met huiselijk geweld heeft het recht om er te zijn. Heeft het recht om zijn of haar verhaal met ons te delen ook al zouden we deze het liefst niet willen horen. Zij hebben het recht om ons te wijzen op de lelijkheid van het leven. En zij hebben het recht op onze erkenning en steun.”

Angèle Verkaaik is bij de HU docent en onderzoeker op het gebied van huiselijk geweld. Daarnaast heeft zij een eigen praktijk in coaching en systemisch werk. Kim van den Berg is HU-docent op het gebied van pedagogiek en huiselijk geweld. Eerder was zij werkzaam als regisseur kwaliteit en veiligheid bij de Stichting Buurtteamorganisatie Sociaal Utrecht.

Het boek ‘Durf te spreken’ is op 8 november verschenen bij Uitgeverij de Graaff.

Heb je zelf te maken met huiselijk geweld of heb je vermoedens van huiselijk geweld in je omgeving? Veilig Thuis kan je helpen!