Onderzoek: Jongeren hebben hun eigen definitie van nieuws

Nederlandse jongeren zijn door de digitalisering en de opmars van sociale media niet langer de zo vaak genoemde 'nieuwsconsumenten van de toekomst', maar die van nu. De maatschappelijke zorgen over de nieuwsconsumptie van jongeren lossen zich niet meer vanzelf in de tijd op, stelt de literatuurstudie Jongeren en Nieuws (2006-2022). Deze studie is in opdracht van #UseTheNews Nederland uitgevoerd door onderzoekers van het Lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie (Journalismlab) van Hogeschool Utrecht.

Er wordt al jaren door wetenschappers en door de mediasector veel gepraat over jongeren en de manier waarop ze tegen ‘het nieuws’ aankijken. De laatste tijd lijkt de urgentie nog groter en er zijn veel artikelen en bezorgde rapporten geschreven over het thema. Het is nog niet zo eenvoudig om daar een lijn in te ontdekken omdat er nogal wat verschillen zijn in de definitie van wie precies jongeren zijn, de definities van nieuws of de onderzoeksmethode. De nieuwe literatuurstudie, waarvoor bijna tachtig bronnen zijn bekeken en vergeleken, geeft nu een helder en afgewogen inzicht in dit onderwerp, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.

Jongeren vinden nieuws nu vaak uitzichtloos en niet inspirerend. Ze waarderen het wanneer de nieuwsverhalen hoopvolle en positieve perspectieven bieden. Daarnaast is het voor jongeren belangrijk dat hun nieuws betrekking heeft op hun dagelijkse leven. Dit helpt om hun eigen standpunten te ontwikkelen en over nieuws in gesprek te gaan met hun sociale netwerk, zo stelt de studie. 

Ook als het nieuws in het licht van de wereldproblemen een negatief gevoel geeft, vindt de meerderheid het wel belangrijk dit nieuws te brengen in een democratie. Ze vinden dat betrokkenheid bij het nieuws een onderdeel is van goed burgerschap. Wel zijn veel tieners en jongvolwassenen van mening dat het nationale televisienieuws en de grote nationale kranten hen negatief en eenzijdig afbeelden, stellen de onderzoekers.

Voor #UseTheNews is deze studie de basis van activiteiten om jongeren een stem te geven in het nieuwslandschap. “Als jongeren beter worden gehoord en begrepen door de professionele nieuwsmedia en ook betrouwbare kennis kunnen opdoen over journalistieke processen kunnen we de problematiek veel beter aanpakken”, stelt de organisatie in haar persbericht. Dat is extra gevraagd in een maatschappij die poogt om te gaan met onder meer ingrijpende en snelle technologische veranderingen zoals kunstmatige intelligentie in tekst, beeld en geluid. Al deze ontwikkelingen definiëren straks het volwassen medialeven van de jongeren en daarover moeten ze nu kunnen meepraten.

#UseTheNews wil nieuwsmedia meer jongerenwijs maken en  jongeren meer nieuwswijs. Om dit doel te bereiken werkt de organisatie behalve met jongeren en nieuwsmedia ook samen met docenten en wetenschappers. #UseTheNews draagt de komende jaren, ook in andere Europese landen, bij aan ideeën, processen, producten en activiteiten die oplossingen of andere perspectieven kunnen bieden in deze gecompliceerde thematiek van jongeren en nieuws. 

Voor meer informatie over de literatuurstudie kun je contact opnemen met Sophie Duvekot, onderzoeker bij Journalismlab Hogeschool Utrecht: sophie.duvekot@hu.nl 06-55629114.